در آستانه دیدار رئیس‌جمهور سوریه با دونالد ترامپ رویترز از "خنثی‌شدن دو طرح ترور داعش" علیه شرع خبر داده است. انتشار این خبر در کنار کارزار تازه‌ دولت علیه داعش بخشی از تلاش برای بهبود تحکیم رابطه با غرب تلقی می‌شود.خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی از خنثی‌شدن دو طرح گروه اسلام‌گرا و تروریستی داعش برای ترور احمد شرع، رئیس جمهور سوریه خبر داده است.

این گزارش که در آستانه دیدار تاریخی رسمی شرع با دونالد ترامپ در واشنگتن، منتشر شده با استناد به گفته‌های یک مقام ارشد امنیتی سوری و یک مقام خاورمیانه‌ای تهیه شده است. رویترز نامی از این دو مقام نبرده است.

گزارش می‌گوید که خنثی‌شدن طرح‌های داعش برای ترور شرع بیش از پیش او را به لحاظ شخصی نیز در پیوستن به ائتلاف تحت رهبری آمریکا برای مقابله با داعش مصمم‌تر می‌کند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

گزارش‌ها درباره این طرح‌های ترور در زمانی منتشر می‌شود که سوریه در آستانه پیوستن به ائتلاف جهانی ضد داعش به رهبری ایالات متحده قرار دارد. این الحاق یکی از موضوعات بحث میان ترامپ و شرع در دیدار امروز آنها در کاخ سفید است. شرع از زمان تأسیس کشور سوریه در حدود هشتاد سال پیش اولین رئیس جمهور این کشور است که رسماَ از آمریکا دیدار می‌کند.

رسانه‌های دولتی سوریه گزارش رویترز را تکذیب کردند، اما جزئیاتی درباره آنچه نادرست بوده ارائه ندادند.

شرع از اواسط آذرماه سال گذشته که با نیروی شورشی اسلام‌گرای تحت رهبری خود موفق به سرنگونی رژیم بشار اسد شد، در تلاش است که تصویری از یک رهبر میانه‌رو از خود ارائه دهد. او امیدوار است دیدار با ترامپ، حمایت بین‌المللی برای بازسازی و احیای بلندمدت سوریه را به همراه داشته باشد.

بنا بر برآوردهای بانک جهانی بازسازی سوریه و رفع ویرانی‌های ناشی از جنگ داخلی (۱۳۹۰− ۱۴۰۳) حدود ۲۲۰ میلیارد هزینه برمی‌دارد، مبلغی که تأمین آن، بدون رفع کامل تحریم‌ها و حمایت‌های مالی گسترده غرب و کشورهای عربی ناممکن است.

شرع و گروهش ابتدا از متحدان القاعده بودند و او در همین رابطه و حملاتی که به نیروهای آمریکایی داشت حدود ۶ سال در زندان بود. بعدتر که ریاست هیات تحریر شام را در مقابله با رژیم اسد به عهده گرفت نیز به عنوان نیرویی تروریستی شناخته می‌شد و آمریکا از سال ۲۰۱۷ برای بازداشت و تحویل او جایزه تعیین کرده بود.

"کارنامه مثبت دولت شرع" از نظر آمریکا

مقام‌های آمریکایی می‌گویند که شرع و حکومت او در ۱۱ ماهی که در سوریه در قدرت هستند هم در شناسایی ردپا و اثر شهروندان آمریکایی ناپدیدشده در سوریه و هم در نابودی تاسیسات تولید سلاح‌های شیمیایی بازمانده از رژیم اسد همکاری فعالی داشته‌اند.

تلاش دولت شرع برای حصول یک توافق امنیتی با اسرائیل نیز از در نگاه واشنگتن از رویکردهای مثبت این حکومت تلقی می‌شود.

این در حالی است که منتقدان کارنامه دولت شرع در زمینه برخورد با اقلیت‌های کرد، دروزی، مسیحی و علوی را ناقض موازین حقوق بشر می‌دانند و پروسه‌ای که او برای انتخابات پارلمانی و تدوین قانون اساسی به جریان انداخته نیز با بیگانه با موازین و معیارهای دمکراتیک تلقی می‌شود. از این رو برداشتن سریع تحریم‌ها علیه شرع و مقام‌های حکومت او از سوی آمریکا و شورای امنیت، از سوی منتقدان با حیرت و انتقاد نگریسته می‌شود. قرار است به‌زودی بخش بزرگتری از تحریم‌های کنگره آمریکا علیه سوریه نیز لغو شوند، روندی که برای مثال در مورد عراق پس از صدام حسین ده سال به درازا کشید.

در همین حال، گام سوریه برای پیوستن به ائتلاف ضد داعش، نماد تکمیل چرخش سیاسی این کشور پس از سقوط اسد است، چرخشی که سوریه را از متحدی کلیدی برای روسیه و جمهوری اسلامی به سوی روابط نزدیک‌تر با کشورهای غربی و عربی سوق می‌دهد.

گشایش خارجی، چالش‌های بزرگ داخلی

در عرصه داخلی البته مأموریت شرع برای اتحاد مجدد سوریه چندقومی و چند مذهبی کاری عظیم و دشوار است. نیروهای حکومت شرع در یازده ماه گذشته گاه و بی‌گاه درگیر موج‌های مکرر خشونت فرقه‌ای بوده‌اند و با سرکوب علیه اقلیت‌های کرد و علوی و دروز و مسیحی در نقاط مختلف کشور اقدام کرده‌اند. حملات متقابل میان غیرنظامیان و نیروهای امنیتی کم‌وبیش ادامه دارد که البته دمشق اغلب مسئولیت آن را بر گردن داعش گذاشته است.

در آخر هفته گذشته، وزارت کشور سوریه با به جریان انداختن کارزاری سراسری برای هدف قرار دادن سلول‌های داعش، بیش از ۷۰ مظنون را بازداشت کرد.

یک مقام ارشد امنیتی سوری گفت که آن‌ها براساس اطلاعاتی عمل کردند که نشان می‌داد گروه داعش در حال برنامه‌ریزی برای عملیات علیه دولت و اقلیت‌های سوری است. این عملیات همچنین پیامی به داعش بود مبنی بر این‌که دستگاه‌های اطلاعاتی سوریه در درون این گروه نفوذ عمیقی داشته‌اند و پیوستن به ائتلاف جهانی می‌تواند نقطه اتکای مهمی برای مبارزه جهانی با تروریست‌ها باشد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

احمد شرع پیش از به قدرت رسیدن در سوریه در حمله برق‌آسای یازده روزه در آذرماه گذشته، رهبر گروه اسلام‌گرای "هیات تحریر شام" بود، گروهی که پیش‌تر شاخه القاعده در سوریه به‌شمار می‌رفت.

شرع در سال ۲۰۱۶ روابط خود با القاعده را قطع کرد و از آن زمان بیش از یک دهه است که درگیر نبردهای خونین با داعش بوده است؛ از جمله بازداشت‌های گسترده و عملیات نظامی در پایگاه‌های داعش در ادلب، منطقه تحت کنترل هیات تحریر شام پیش از به قدرت رسیدن در دمشق.

داعش پس از سقوط اسد تلاش کرده تا بار دیگر در سوریه قدرت بگیرد. این گروه می‌کوشد نزدیکی شرع با غرب و وعده‌اش برای حکومت با مشارکت تمام گروه‌های مذهبی سوریه را مخالف اسلام جلوه دهد.

"چرخش از مناسبات با روسیه و ایران به سوی غرب و اعراب"

در خرداد ماه امسال، ۲۵ نفر در یک انفجار انتحاری در کلیسایی در دمشق کشته شدند؛ حمله‌ای که دولت مسئولیت آن را به داعش نسبت داد، اگرچه این گروه مسئولیت را بر عهده نگرفت.

به گفته چند مقام سوری، دولت شرع از ماه‌ها پیش با ارتش آمریکا در جنگ علیه داعش همکاری داشته است، اما پیوستن رسمی به ائتلاف، سطح همکاری را به‌طور چشمگیری افزایش خواهد داد. این اقدام همچنین به‌عنوان گامی اعتمادساز از سوی شرع تلقی می‌شود تا قانون‌گذاران آمریکایی را متقاعد کند که تحریم‌های باقی‌مانده علیه سوریه را تا پایان سال لغو کنند.

هفته گذشته، خبرگزاری رویترز گزارش داد که ارتش آمریکا در حال آماده‌سازی برای استقرار نیرو در یکی از پایگاه‌های هوایی دمشق برای نخستین بار است. این پایگاه قرار است در کار "هماهنگی کمک‌های انسانی" و نیز "رصد تحولات امنیتی و نظامی میان سوریه و اسرائیل" فعال باشد. این که در چنین شرایطی پایگاه‌های نظامی روسیه در شرق سوریهچه سرنوشتی پیدا می‌کنند و دولت سوریه تا چه حد به باقی‌ماندن این پایگاه‌ها روی خوش نشان می‌دهد سوال بزرگی است که هنوز پاسخی نیافته است.

با گسترده‌تر شدن مناسبات دمشق و واشنگتن همکاری دولت آمریکا با نیروهای کرد سوریه و حمایت از خودمختاری آنها نیز با علامت سوال بزرگی روبرو است. پیش‌بینی می‌شود که حضور هر چه بیشتر امنیتی و نظامی آمریکا در سوریه در قطع ارتباطات ایران با حزب‌الله لبنان که در دوران رژیم اسد عمدتا از طریق سوریه انجام می‌شد بیش از پیش موثر واقع خواهد شد.